Słownik Pojęć
DEFINICJE
Skróty i hasła używane w spedycji , transporcie i logistyce .
| HASŁO / SKRÓT | DEFINICJA |
|---|---|
| ADR | (z franc. Accord européen relatif au transport international des marchandises Dangereuses par Rout) – międzynarodowa konwencja regulująca zasady przewozu drogowego ładunków niebezpiecznych, zwyczajowo według tych zasad określany jest ładunek niebezpieczny w transporcie drogowym. |
| Akredytywa | forma bezgotówkowych rozliczeń między firmami. Stosowana przy rozliczeniach transakcji handlowych krajowych i zagranicznych, najczęściej przy dużych transakcjach lub kiedy sprzedający i kupujący nie mieli jeszcze okazji sprawdzić swojej wiarygodności. Kupujący zabezpiecza w banku odpowiednią sumę, która to po spełnieniu określonych wcześniej warunków zostaje przekazana sprzedającemu po wywiązaniu się z jego zobowiązań. |
| ATA/Karnet ATA | to dokument stosowany przy odprawie czasowej towarów, umożliwiający dokonanie czasowego przywozu lub wywozu towarów. |
| AWB (Air Way Bill) | list przewozowy stosowany we frachcie lotniczym. |
| B/L (Bill of Lading) | to morski list przewozowy, świadectwo potwierdzające odbiór danego ładunku na statek i zobowiązanie przewoźnika do dostarczenia go do portu docelowego. |
| CFS | (z ang. Container Freight Station) punkt konsolidacyjny dla towarów drobnicowych. |
| CISF | (z ang. China Import Service Fee) dodatkowa opłata handlingowa występująca przy frachcie morskim z Chin. |
| D/N | (Debit Nota) – nota obciążeniowa. |
| D/O | (Delivery Order) – dokument pozwalający na wydanie ładunku w porcie. |
| D/P | (Documents Against Payment) – dokumentowe inkaso gotówkowe |
| Demmurage/Detention | (czasem używany jest skrót Dem/Det). Demurrage to opłata należna armatorowi za przetrzymanie w porcie pełnego kontenera powyżej określonego czasu – Demurrage. Detention to opłata należna armatorowi za przetrzymanie kontenera na środku transportu. |
| DGD | deklaracja załadowcy określająca specyfikę towaru niebezpiecznego zwykle dostarczana spedytorowi z MSDS (kartą charakterystyki produktu). |
| DGR | (z ang. Dangerous Goods) – przepisy odnoszące się do przewozu i dokumentowania towarów niebezpiecznych w transporcie lotniczym. |
| Dodatki armatorskie | pewne dodatkowe opłaty naliczane przy usłudze spedycyjnej: |
| BAF – dodatek paliwowy, nakłada go konferencja żeglugowa lub armator, a jego celem jest zniwelowanie efektów zmiany cen na rynku paliw PCS – dodatkowa opłata pobierana za transport Kanałem Panamskim LSF – dodatek za paliwo niskosiarkowe stosowany głównie dla portów Morza Bałtyckiego SCT – dodatkowa opłata pobierana za transport Kanałem Sueskim CAF – dodatek walutowy, służący zminimalizowaniu efektów wahań kursów walutowych PORTEO – opłata portowa w portach Ameryki Południowej płatna zwykle przez załadowcę WRS – dodatek za ryzyko wojny PSS – dodatek wprowadzany w sezonie zwiększonych przewozów ISPS – dodatek za zwiększone bezpieczeństwo w porcie PRS – Piracy Risk Surcharge (inaczej AGS – Aden Gulf Surcharge) – dodatek z tytułu konieczności opłacenia służb zapewniających bezpieczeństwo statków poruszających się w obrębie Zatoki Adeńskiej OWS – Overweight Surcharge – dodatek/dopłata do kontenerów 20’stopowych z tytułu przewozu ciężkich ładunków powyżej limitu określonego przez armatora realizującego transport (naliczana najczęściej powyżej 18t) EBS – Emergency Bunker Surcharge – specjalna dopłata służąca zniwelowaniu wahań cen paliwa – każdorazowo decyzja o jej naliczeniu podejmowana jest przez armatora realizującego transport ERS – Equipment Repositioning Surcharge (inaczej EIS – Equipment Imbalance Surcharge) – specjalna dopłata służąca zniwelowaniu strat armatora z tytułu niezbilansowania dostępności kontenerów Dopuszczalna masa kontenerów w transporcie drogowym – ok 22 tony towaru | |
| EDI | (elektroniczna wymiana danych) – przesyłanie handlowych komunikatów elektronicznych (odpowiedników dotychczasowych dokumentów papierowych) tworzonych według powszechnie obowiązującego standardu. |
| Express B/L, Sea Waybill, Waybill | zapis listu morskiego w systemie elektronicznym – bez cech papieru wartościowego. |
| FCL | (ang. Full Container Load) transport całokontenerowy. |
| Feeder | niewielki statek przewozowy, który dowozi kontenery pomiędzy większymi a mniejszymi portami morskimi. |
| Gestia Transportowa | prawo jednej ze stron kontraktu do organizacji zasad związanych z transportem towaru, np. w zakresie podziału kosztów, obowiązków pomiędzy stronami. |
| Hub | port bazowy dla kontenerów w relacjach transoceanicznych. To port, do którego przypływają duże transoceaniczne statki, by stamtąd (już na mniejszych jednostkach) rozwozić ładunki do portów docelowych. |
| IMO | Międzynarodowa Organizacja Morza (dawniej IMCO) zajmująca się bezpieczeństwem żeglugi, obrotu morskiego i ochroną środowiska morskiego |
| Incoterms | międzynarodowe, ustalone przez Międzynarodową Organizację Handlu z siedzibą w Paryżu, terminy związane z odpowiedzialnością oraz podziałem kosztów związanych z transportem towarów pomiędzy załadowcą a odbiorcą towaru. |
| Kongestia | utrudnienie związane ze zbyt dużą liczbą ładunków w porcie. |
| Konosament | to morski list przewozowy, świadectwo potwierdzające odbiór danego ładunku na statek I zobowiązanie przewoźnika do dostarczenia go do portu docelowego. |
| Konsolidacja | grupowanie mniejszych ładunków w większe dla celów transportowych (minimalizacja kosztów poprzez zwiększenie stopnia wykorzystania środków transportu). |
| LCL | (ang. Less than Container Load) drobnicowe przewozy kontenerowe. |
| List gwarancyjny | pisemne zobowiązanie do pokrycia wszelkich strat, szkód i kosztów przewoźnikowi spowodowane rezygnacja z poszczególnych warunków umowy przewozowej. |
| MRN | numer ewidencyjny operacji tranzytowej zwyczajowo dokument potwierdzający procedurę wywozu. |
| MSDS | (z ang. Material Safety Data Sheet) –czyli Karta charakterystyki produktu niebezpiecznego , określa jego grupę oraz klasę. |
| Odprawa celna ostateczna | dopuszczenie towaru do obrotu po uiszczeniu opłat celno – podatkowych. |
| Odprawa celna przekazowa (inaczej odroczona) | to taka odprawa, której zadanie zostaje przekazane innemu urzędowi celnemu, najczęściej urzędowi najbliżej położonemu względem miejsca przeznaczenia towaru. |
| Original Bill of Lading (B/L) | morski list przewozowy wystawiony w oryginale. |
| Procedury uproszczone | skrócenie czasu odprawy celnej poprzez elektroniczną wymianę dokumentów oraz odprawę towaru w miejscu jego przeznaczenia, a nie – jak dotąd – w siedzibie urzędu celnego. |
| Przelicznik W/M | (waga/miara) przelicznik stosowany w przypadku frachtu morskiego. Opłata za fracht morski obliczana jest na podstawie kubatury lub wagi towaru w zależności od tego co stanowi większą wartość. |
| Reach Stacker | wózek widłowy wykorzystywany do przewozu kontenerów. |
| SAD | (z ang. Single Administrative Document) – wymagany w Unii Europejskiej dokument zgłoszenia towaru do odprawy celnej. |
| Shipper | (inaczej Consignor) – nadawca ładunku. |
| Storage | opłata za składowanie ładunku ponad wyznaczony czas wolny. |
| T1L | wspólna procedura tranzytowa dotycząca ładunków przewożonych między krajami Unii Europejskiej a pozostałymi (np. przy przewozie towaru spoza Unii Europejskiej na terenie Unii). |
| T2L | wspólna procedura tranzytowa dotycząca ładunków przewożonych pomiędzy krajami Unii Europejskiej (np. z Polski na Cypr drogą morską lub po dopuszczeniu do obrotu z Hamburga do Gdyni). |
| TEU | (z ang. Twenty – Feet Equivalent Unit) – jednostka miary odpowiadająca pojemności jednego kontenera 20 – stopowego. |
| THC | (z ang. Terminal Handling Charge) – opłaty za obsługę przesyłki, jakie nalicza port lub lotnisko za swoje usługi. |
| THD | (z ang. Terminal Handling at Destination) – opłaty portowe w miejscu przeznaczenia. |
| THO | (z ang. Terminal Handling at Origin) – opłaty portowe w miejscu załadunku. |
